«Δεν υπάρχει προηγούμενο για επιτροπή να βρίσκει ότι πρωθυπουργός έχει παραπλανήσει την Bουλή των Kοινοτήτων συνειδητά και σκόπιμα.»

Έπειτα από 14 μήνες αναμονής, η ειδική εξεταστική επιτροπή Privileges της Βουλής των Κοινοτήτων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο πρώην Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον είπε ψέματα και παραπλάνησε επανειλλημένα την Βουλή των Κοινοτήτων, σε ότι αφορά τα πάρτι που γίνοντας στην Downing Street, στη διάρκεια των lockdown για τον κορωνοϊό.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η επιτροπή δεν εξέταζε αν τα πάρτι ήταν παράνομα ή όχι.

Γι’ αυτό έχει ήδη αποφανθεί η Μητροπολιτική Αστυνομία του Λονδίνου που εξέδωσε πρόστιμα για παραβίαση των lockdown τόσο στον Μπόρις Τζόνσον όσο στη σύζυγό του, αλλά και στον σημερινό πρωθυπουργό Ρίσι Σούνακ.

Η επιτροπή εξέτασε έαν και κατά πόσο ο Τζόνσον ηθελημένα παραπλάνησε την βουλή όταν ρωτήθηκε για αυτά.

Οι πρώτες αποκαλύψεις για τα πάρτι στην Downing Street, ήρθαν το 2021 από τον τηλεοπτικό σταθμό ITV και την εφημερίδα Mirror, όταν δημοσίευσαν φωτογραφίες και βίντεο που έδειχναν την ανάρμοστη συμπεριφορά, τόσων αξιωματούχων στην Downing Street, όσο και του ίδιου του Τζόνσον, που απαθανατίστηκε να συμμετέχει σε συναθροίσεις με πολλά μπουκάλια αλκοοολούχων ποτών, την ώρα που η χώρα βρισκόταν σε αυστηρό lockdown.

Ειδικά σε ένα βίντεο που δημοσίευσε το ITV News, η πρώην εκπρόσωπος τύπου του Τζόνσον, Αλέκγρα Στράτον, φαίνεται να αστεΐζεται όταν ερωτάται, κατά την διάρκεια πρόβας για τις προγραμματισμένες συνεντεύξεις τύπου, ποια είναι η στάση του πρωθυπουργού σε πρώιμα δημοσιεύματα που έκαναν λόγο για πάρτι στην Downing Street.

Παρένθεση: Η Αλέκγρα Στράτον ήταν επί σειρά ετών αρχισυντάκτρια στο ITV News. Το κανάλι δεν δίστασε να δημοσιεύσει το βίντεο. Ας αναλογιστούμε αν θα γινόταν κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα…

Αρχικά, από το βήμα της βουλής, ο Τζόνσον είχε πει ότι τέτοια πάρτι δεν έγιναν ποτέ. Μετά τις αποκαλύψεις όμως άλλαξε ρητορική, λέγοντας πως τίποτα δεν παραβίασε τους κανονισμούς του lockdown και πως όλοι κρατούσαν τις απαραίτητες αποστάσεις και προφυλάξεις. Μάλιστα, ονόμασε τις συναθροίσεις «απαραίτητες συσκέψεις και εκδηλώσεις για την αναπτέρωση του ηθικού της ομάδας».

Η επιτροπή απάντησε πως «δεν θεωρεί κοινωνικές συναθροίσεις για την αναπτέρωση του ηθικού της ομάδας απαραίτητες για την λειτουργία της Downing Street. Οργανισμοί σε όλη την χώρα αντιμετώπιζαν αντίστοιχες ή μεγαλύτερες δυσκολίες».

Η επιτροπή, στην οποία πλειοψηφία έχουν οι συντηρητικοί και στην οποία κατέθεσαν και ο Τζόνσον και στενοί του συνεργάτες, κατέληξε πως η συμπεριφορά του πρώην πρωθυπουργού ήταν μια «σοβαρή περιφρόνηση» προς τη βουλή.

Η επιτροπή μάλιστα τόνισε πως όταν ο Τζόνσον κλήθηκε να καταθέσει, τόσο ο ίδιος όσο και η νομική του ομάδα προσέφεραν μόνο «παραπλανητικές» πληροφορίες, ενώ τον επιπλήττει και για το γεγονός ότι διέρρευσε το πόρισμα της επιτροπής όταν το έλαβε την Παρασκευή, παρά τους αυστηρότατους όρους μυστικότητας που την διακατείχαν.

Η μαρτυρία-βόμβα

Το πόρισμα εμπεριέχει και μια μαρτυρία βόμβα από πρώην εργαζόμενο στην Downing Street, που υποδεικνύει περιφρόνηση των κανόνων.

Λέει χαρακτηριστικά:

Στην διάρκεια της πανδημίας, η Downing Street, που έθετε τους κανόνες για όλη την χώρα, καθυστέρησε η ίδια στην εφαρμογή των μέτρων.

Κάθε Παρασκευή είχαμε ‘βραδιές με κρασί’ περασμένες στα επίσημα ηλεκτρονικά μας ημερολόγια.

Ξεκίναγαν στις 4 το απόγευμα όταν οι εκπρόσωποι τύπου μαζεύονταν για να πιούνε. Αυτές οι ‘Παρασκευές’ συνεχίστηκαν, δεν υπήρχαν αποστάσεις, δεν φορούσαν μάσκες.

Είχα ρωτήσει αν πρέπει να φοράμε μάσκες από τον Μάρτιο του 2020. Μου είπαν ήταν άσκοπες αφού τα στοιχεία δείχνουν πως δεν βοηθούν στην ανακοπή της μετάδοσης του ιού.

Όλα αυτά ήταν μέρος μιας ευρύτερης κουλτούρας περιφρόνησης των κανόνων. Η Downing Street ήταν μία όαση κανονικότητας.

Η ομάδα ασφαλείας μας έστελνε σημειώματα να έχουμε υπόψιν τις κάμερες ασφαλείας στο εξωτερικό του κτιρίου, να μην βγαίνουνε πολλοί μαζί και να κρατάμε αποστάσεις. Ήταν όλα μία φαρσοκωμωδία. Κάναμε πάρτι γενεθλίων, αποχαιρετιστήρια, πάρτι για το τέλος της εβδομάδας. Όλα συνέχισαν κανονικά.

Οι ιθύνοντες απέτυχαν να κάνουν την Downing Street ασφαλή, κι έπρεπε από την αρχή να εκδώσουν οδηγίες πως τέτοιες εκδηλώσεις δεν επιτρέπονται».

Το πόρισμα-κόλαφος

Λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψιν, η επιτροπή κατέληξε πως ο Τζόνσον:

• Εσκεμμένα παραπλάνησε την ολομέλεια όταν επανειλημμένα είπε πως δεν παραβιάστηκαν κανόνες
• Εσκεμμένα παραπλάνησε την επιτροπή επαναλαμβάνοντας το ίδιο επιχείρημα
• Παραβίασε την εμπιστευτικότητας της επιτροπής, διαρρέοντας μέρος του πορίσματος την προηγούμενη Παρασκευή ανακοινώνοντας την παραίτησή του από βουλευτής
• Άσκησε μομφή κατά της επιτροπής και της νομιμότητάς της, κι άρα κατά της κοινοβουλευτικής διαδικασίας
• Συμμετείχε στην «εκστρατεία επίθεσης και απόπειρας εκφοβισμού των μελών της επιτροπής»

Συνοψίζοντας, το πόρισμα αναφέρει χαρακτηριστικά:

Η ασέβεια προς τη βουλή καθίσταται ακόμη πιο σοβαρή όταν αυτή γίνεται από τον πρωθυπουργό, τον υψηλότερο αξιωματούχο της κυβέρνησης. Δεν υπάρχει προηγούμενο για επιτροπή να βρίσκει ότι πρωθυπουργός έχει παραπλανήσει την Bουλή των Kοινοτήτων συνειδητά και σκόπιμα. Παραπλάνησε την βουλή σε ένα ζήτημα μείζονος σημασίας τόσο για την ολομέλεια, όσο και τους πολίτες, και το έκανε επανειλλημένα.

Η επιτροπή βρήκε την συμπεριφορά του τόσο αναξιοπρεπή που θα σύστηνε την τρίμηνη αναστολή του από την βουλή, αν ο Τζόνσον δεν είχε παραιτηθεί από βουλευτής την προηγούμενη Παρασκευή με το που έλαβε το επίσημο προσχέδιο της αναφοράς της επιτροπής.

Μια τρίμηνη αναστολή, αναμφίβολα, θα είχε οδηγήσει σε τοπικές εκλογές στην εκλογική του περιφέρεια στο Uxbridge του δυτικού Λονδίνου.

Αφού όμως ο Τζόνσον δεν είναι πλέον βουλευτής, η επιτροπή ζητά από την ολομέλεια να υπερψηφίσει τις κυρώσεις που προτείνει κι αντί της -ανέφικτης πλέον- τρίμηνης αναστολής του, να του στερήσει το δικαίωμα εισόδου στο κοινοβούλιο, όπως επιτρέπεται σε όλους τους πρώην βουλευτές.

Η έρευνα μπορεί να συνεχιστεί

Embed from Getty Images

Κατά την διάρκεια σύνταξης του πορίσματος, νέες λεπτομέρειες ήρθαν στο φως για φερόμενες παραβιάσεις των κανονισμών και στην επίσημη εξοχική κατοικία του πρωθυπουργού στο Chequers.

Η επιτροπή είπε πως θέλοντας να μην καθυστερήσει την έκδοση του πορίσματος, δέχθηκε «ως αληθείς» τις διαβεβαιώσεις του Τζόνσον ότι δεν υπήρξαν παραβιάσεις εκεί.

«Αν όμως», τονίζει το πόρισμα, «στη συνέχεια αποκαλυφθεί πως οι εξηγήσεις του κου Τζόνσον δεν ευσταθούν, τότε ενδέχεται να έχει παραπλανήσει τη βουλή για άλλη μία φορά.»

«Ένα κάρο αηδίες»

Από πλευράς του ο πρώην πρωθυπουργός έχει συνεχίσει τις επιθέσεις κατά της επιτροπή και του πορίσματος, χαρακτηρίζοντάς το «a load of tripe», ή «ένα κάρο αηδίες» σε απλή μετάφραση, και πως είναι μια φάρσα-βιτρίνα ώστε να υποστηριχθεί η απόπειρα εκδίωξής του από την πολιτική.

Είπε χαρακτηριστικά:

Είναι μια φρικτή μέρα για την δημοκρατία. Αυτή η απόφαση δείχνει πως κανένας βουλευτής δεν μπορεί να ξεφύγει από τις προσωπικές βεντέτες, την εκδίωξη από φουσκωμένες κατηγορίες, που εξαπολύει μια μικρή ομάδα βουλευτών που τον θέλουν εκτός βουλής.

«Αμετανόητος»

Από πλευράς της η ομάδα Οικόγενειες Θυμάτων Της Covid Για Δικαιοσύνη είπε πως το πόρισμα είναι άλλη μία υπενθύμιση πως «την ώρα που οικογένειες έπρεπε να αποχαιρετούν τα αγαπημένα τους πρόσωπα μέσω βιντεοκλήσης, η ηγεσία της χώρας έκανε συνέχεια πάρτι».

Ο Τζόνσον δεν έχει δείξει την παραμικρή μετάνοια. Αντ’ αυτού μας είπε ψέματα κατάμουτρα ότι έκανε ό,τι μπορούσε για να προστατέψει τους αγαπημένους μας. Ξαναείπε ψέματα όταν ισχυρίστηκε πως δεν είχαν παραβιάσει τους κανόνες στην Downing Street και έκτοτε λέει ψέματα ξανά και ξανά.

Το μέλλον του Τζόνσον

Ακόμα κι αν οι βουλευτές υπερψηφίσουν τις συστάσεις της επιτροπής, αυτό δεν θα σταματήσει τον Τζόνσον από το να επιστρέψει στην πρώτη γραμμή της πολιτικής ζωής της χώρας.

Όμως, αναλυτές εκτιμούν που κάτι τέτοιο θα ήταν δύσκολο, κυρίως λόγω του τρόπου με τον οποίο ο Τζόνσον επιτέθηκε κατά των συναδέλφων του συντηρητικών βουλευτών.

Όμως, οι περιπέτειες για τον Τζόνσον δεν σταματάνε εδώ, αφού η επιτροπή της βουλής δεν θα διστάσει να ξανανοίξει την υπόθεση αν υπάρξουν νέες αποκαλύψεις.

Την ίδια ώρα συνεχίζει το έργο της η Ανεξάρτητη Επιτροπή Για Την Covid, που έχει ήδη αποκαλύψει τις ελλείψεις και τις ολιγωρίες της κυβέρνησης τόσο στην προετοιμασία για μια πιθανή πανδημία όσο και για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού.

Κι επειδή όλα στην βρετανική πολιτική κάπως συνδέονται, νομικός σύμβουλος της επιτροπής έχει ήδη πει πως οι προετοιμασίες για ένα άτακτο Brexit το 2018 «παρεμπόδισαν την υλοποίηση κάποιων ή των περισσοτέρων αλλαγών, που η ίδια η κυβέρνηση θεωρούσε απαραίτητες, στα σχέδια ετοιμότητας για μια πανδημία. Οι προετοιμασίες για ένα άτακτο Brexit τράβηξαν όλη την προσοχή του ανθρώπινου δυναμικού».